Zadbaj o bezpieczeństwo - zaktualizuj przeglądarkę

Aby bezpiecznie korzystać z bankowości elektronicznej, warto zadbać o aktualizację programu, poprzez który logujemy się i dokonujemy operacji na koncie bankowym. Nawet regularnie uaktualniany antywirus i zapora sieciowa mogą nie wystarczyć, jeśli użytkownik bądź producent przeglądarki zlekceważą któryś z elementów składający się na jej bezpieczeństwo (zob. Bezpieczne konto bankowe = bezpieczna przeglądarka). Cyberprzestępcy nie ustają w poszukiwaniach luk, które pozwoliłyby im na uzyskanie dostępu do poufnych danych, takich jak loginy i hasła do kont bankowych, numery kart kredytowych itp. Dlatego tak istotne jest instalowanie poprawek zaraz po ich udostępnieniu, zanim oszuści zdążą przygotować exploity – szkodliwe aplikacje wykorzystujące niezałatane błędy w oprogramowaniu użytkowym.

Zgodnie z danymi serwisu gemiusRanking obejmującymi pierwszy tydzień grudnia 2009 r. przeglądarki Firefox 3 używa 49,38% Polaków. Kolejne miejsce w zestawieniu zajmuje Internet Explorer 7, z którego korzysta 16,48% internautów. Na trzecim miejscu uplasowała się najnowsza wersja przeglądarki Microsoftu – Internet Explorer 8, może ona pochwalić się 8,89% użytkowników. Niewiele mniej, bo 8,24% osób przegląda internet za pomocą starego Internet Explorera 6. Do piątki najczęściej używanych przeglądarek załapała się jeszcze Opera 10 ze wskaźnikiem 6,13%. Gemius podaje oczywiście wartości uśrednione, w praktyce okazuje się, że wielu użytkowników bankowości elektronicznej korzysta wciąż z przestarzałych, podatnych na ataki przeglądarek, np. IE 6.

Jak często znajdowane są błędy w zabezpieczeniach popularnych przeglądarek? W grudniu 2008 r. wydano poprawkę usuwającą lukę w Internet Explorerze 6 i 7, przez którą do komputera mógł przedostać się trojan wykradający hasła (zob. Przedterminowa łatka na groźną lukę w IE). O kolejnym błędzie w zabezpieczeniach starszych wersji tej przeglądarki zrobiło się głośno w lipcu 2009 – przestępcy użyli go do rozprzestrzeniania kilku rodzajów złośliwego oprogramowania (zob. Luka w IE aktywnie wykorzystywana). Microsoft złamał wówczas tradycję publikowania aktualizacji w każdy drugi wtorek miesiąca i załatał groźną dziurę przed terminem (zob. Microsoft: dwa dodatkowe biuletyny bezpieczeństwa). Doniesienia o exploitach na nieusunięte luki w Internet Explorerze 6 i 7 pojawiły się też w połowie listopada (zob. Użytkownicy starszych wersji IE znów zagrożeni). Zbiorcza aktualizacja likwidująca wspomniane błędy ukazała się już w grudniu (zob. Przed świętami załataj IE).

Z przedstawionych wyżej informacji wynika, że na ataki cyberprzestępców narażeni są przede wszystkim użytkownicy starszych wersji przeglądarki Microsoftu. Jak można przekonać się w dalszej części artykułu, zaktualizowanie jej nie nastręcza wielu problemów, podnosi za to znacznie bezpieczeństwo komputera. Czy to wystarczy? Niestety nie. Spośród wydanych w tym roku biuletynów bezpieczeństwa kilka dotyczyło też najnowszej wersji Internet Explorera – choć znalezione w niej luki nie były tak spektakularne, jak opisane wyżej, również mogły posłużyć do przejęcia pełnej kontroli nad zaatakowanym komputerem. Korzystając z IE 8, należy więc pamiętać o regularnym uaktualnianiu tej przeglądarki za pomocą usługi Windows Update.

Warto też rozważyć możliwość zainstalowania na swoim komputerze którejś z wymienionych wcześniej alternatywnych przeglądarek: Firefoksa albo Opery. W tych programach również znajdowane są luki, jak wynika jednak z badań specjalistów ds. bezpieczeństwa, szybkość reakcji ich producentów jest zdecydowanie lepsza niż w przypadku Microsoftu. Większość błędów odkrytych w Firefoksie i Operze jest łatana na bieżąco. Microsoft – jak już wspominaliśmy – wydaje aktualizacje raz w miesiącu, niektóre ze znanych luk wciąż nie doczekały się poprawek. W serwisie Secunia.com można sprawdzić, jak wiele błędów znaleziono w popularnych programach użytkowych, które luki zostały już usunięte, a które stwarzają jeszcze zagrożenie (zob. http://secunia.com/advisories/product).

Na uwagę zasługuje też fakt, że nowe wersje wszystkich wymienionych przeglądarek zostały zaopatrzone w funkcje chroniące użytkowników przed phishingiem – kradzieżą poufnych danych za pomocą podrobionych stron internetowych, łudząco podobnych do oryginalnych. Przestarzały Internet Explorer 6 jest pozbawiony tego mechanizmu. Ze względu na słabe zabezpieczenia coraz więcej serwisów internetowych przestaje wspierać tę przeglądarkę, w tym tak popularne, jak YouTube, Digg czy Twitter.

Większe bezpieczeństwo to nie jedyny atut najnowszych wersji przeglądarek. Wszystkie oferują bowiem możliwości niedostępne w starszych wydaniach. W Internet Explorerze 8 na szczególną uwagę zasługują akceleratory i Web Slices. Pierwsza ze wspomnianych funkcji pozwala na natychmiastowe przeniesienie tekstu zaznaczonego na stronie do wyszukiwarki, e-maila, tłumacza itd. Druga natomiast umożliwia informowanie użytkownika o zmianach, jakie zaszły w określonych obiektach na wybranych przez użytkownika stronach. Microsoft we współpracy z Naszą-Klasą, Onetem i Allegro przygotował specjalne wersje IE 8 dostosowane do potrzeb internautów odwiedzających te serwisy (zob. Specjalne wersje IE8 dla Naszej-Klasy, Onetu i Allegro). Koncern zapewnia też, że jego przeglądarka jest szybsza od konkurencyjnych rozwiązań. Przeprowadził nawet własne testy, aby tę tezę udowodnić, do zastosowanej metodologii można jednak mieć pewne zastrzeżenia (zob. Internet Explorer 8 najszybszą przeglądarką?).

Nie ma natomiast żadnych wątpliwości co do prędkości Firefoksa 3.5. Nowy silnik JavaScriptu kompilujący kod w locie przyspiesza ładowanie się stron, także tych obleganych przez użytkowników (popularne portale, Gmail, serwisy społecznościowe itp.), co zwiększa komfort korzystania z internetu. Najnowsza wersja oferuje lepszą ochronę prywatności, obsługę nowych standardów WWW i więcej opcji dostosowywania, np. możliwość porządkowania otwartych kart. Na uwagę zasługuje to, że biblioteka bezpłatnych dodatków do Firefoksa – niewielkich programów, które można pobrać i zainstalować w przeglądarce – liczy już ponad 6000 pozycji i ciągle rośnie. Można dzięki nim zarządzać aukcjami internetowymi, publikować cyfrowe zdjęcia, oglądać prognozę pogody, słuchać muzyki bezpośrednio z przeglądarki i wiele więcej (zob. Firefox 3.5 wpłynie na rozwój sieci WWW).

Opera 10 również ma niemało do zaoferowania. Najważniejszą nowością tej wersji jest Opera Turbo – technologia kompresji stron internetowych, która umożliwia szybsze ich przeglądanie na wolnych łączach internetowych. Usługa sama monitoruje prędkość przesyłania danych, aby dobrać optymalne rozwiązanie. Ulepszono też interfejs przeglądarki, dając m.in. użytkownikom możliwość modyfikowania panelu Szybkiego Wybierania. Poza tym usprawniono zintegrowanego z programem klienta poczty Opera Mail. Teraz oferuje on więcej opcji organizowania, sortowania i przeszukiwania e-maili oraz kontaktów. (zob. Opera 10: nowy interfejs i Turbo).

Poniżej zamieszczamy instrukcje wyjaśniające krok po kroku, jak zainstalować najnowsze wersje popularnych przeglądarek.

Aktualizacja Internet Explorera do najnowszej wersji

Obsługiwane systemy operacyjne: Windows XP, Windows Server 2003, Windows Vista oraz Windows Server 2008.

Krok 1. Zaopatrzyć się w Internet Explorera 8 możemy, odwiedzając dział Programy Dziennika Internautów:

• IE8 dla Windows XP (rozmiar pliku: 16,2 MB)
• IE8 dla Windows Vista 32-bit (rozmiar pliku: 14,2 MB)
• IE8 dla Windows Vista 64-bit (rozmiar pliku: 25,2 MB)

Czas pobierania pliku zależy od szybkości naszego łącza internetowego. Na przykład pobranie pliku instalacyjnego dla Windows XP w przypadku łącza telefonicznego (56 KB/s) zajmie nam 40 minut, przy szybkości na poziomie 1,5 MB/s pobierzemy ten sam plik w ciągu zaledwie 2 minut.

Krok 2. Po pobraniu pliku instalacyjnego na dysk naszego komputera uruchamiamy go, dwukrotnie na niego klikając lewym przyciskiem myszy. Rozpocznie się wówczas wyodrębnianie plików.

Krok 3. Następnie pojawi się okienko, będziemy musieli w nim wybrać, czy "chcemy pomóc w ulepszeniu programu Internet Explorer". Zaznaczenie tej opcji będzie równoznaczne z przesyłaniem do firmy Microsoft informacji o błędach, które wystąpią w czasie działania aplikacji. Cokolwiek wybierzemy, klikamy Dalej.

Krok 4. Teraz będziemy musieli zaakceptować umowę licencyjną:

Krok 5. Instalator zaproponuje pobranie najnowszych aktualizacji ze strony producenta. Zaznaczamy tę opcję i klikamy Dalej.

Krok 6. Nieodzownym elementem aktualizowania Internet Explorera jest odinstalowanie jego starszej wersji. Po zakończeniu tego etapu instalator poprosi o ponowne uruchomienie komputera.

Krok 7. Po ponownym uruchomieniu komputera instalator samoczynnie się uruchomi i wykona kilka operacji niewymagających ingerencji użytkownika: najpierw zostaną pobrane aktualizacje, następnie przeprowadzone zostanie sprawdzanie komputera pod kątem obecności złośliwego oprogramowania, dopiero wtedy zostanie zainstalowana nowa wersja przeglądarki, a wraz z nią pobrane wcześniej aktualizacje.

Krok 8. Następnie komputer samoczynnie się zrestartuje, dzięki czemu instalacja zostanie zakończona. Po ponownym uruchomieniu komputera Internet Explorer 8 będzie gotowy do użytku.

Instalacja przeglądarki Mozilla Firefox 3.5.7

Obsługiwane systemy operacyjne: wszystkie używane obecnie wersje Windows, Linux oraz Mac OS X.

Krok 1. Zaopatrzyć się w najnowszego Firefoksa można, odwiedzając stronę producenta: http://www.mozilla.com/pl/ (rozmiar pliku: 8,4 MB, czas pobierania zależy od szybkości naszego łącza internetowego).

Krok 2. Po pobraniu pliku instalacyjnego na dysk naszego komputera uruchamiamy go, dwukrotnie na niego klikając lewym przyciskiem myszy. Rozpocznie się wówczas wyodrębnianie plików.

Krok 3. Następnie pojawi się okienko kreatora instalacji. Aby kontynuować, klikamy Dalej.

Krok 4. Teraz będziemy mogli wybrać preferowany rodzaj instalacji: Standardowy lub Użytkownika. W pierwszym przypadku Firefox zostanie zainstalowany z najbardziej typowymi opcjami. Po wybraniu drugiej możliwości będziemy musieli wskazać folder, w którym ma być zainstalowany program, potem określić, jakie ikony mają zostać utworzone po zakończeniu instalacji, a także wskazać folder menu Start, w którym zostaną ulokowane skróty programu. Mniej zaawansowanym użytkownikom polecamy instalację Standardową.

Krok 5. Po kliknięciu Dalej zobaczymy podsumowanie. W tym okienku możemy wybrać, czy Firefox ma być naszą domyślną przeglądarką. Zaznaczamy tę opcję, jeśli planujemy korzystać z tego programu na co dzień. Klikamy Zainstaluj.

Krok 6. Teraz musimy cierpliwie poczekać na zainstalowanie przeglądarki.

Krok 9. Po zainstalowaniu programu zobaczymy poniższe okienko. Klikamy Zakończ, możemy też zaznaczyć opcję uruchomienia Firefoksa bezpośrednio po zamknięciu instalatora. Ponowne uruchomienie komputera nie będzie wymagane.

Instalacja przeglądarki Opera 10.10

Obsługiwane systemy operacyjne: wszystkie używane obecnie wersje Windows, Mac OS X, Linux, FreeBSD, Solaris, QNX, OS/2 oraz BeOS.

Krok 1. Zaopatrzyć się w Operę dla Windows można, odwiedzając dział Programy Dziennika Internautów: http://di.com.pl/programy/opis/485,Opera_10.html (rozmiar pliku 11,1 MB, czas pobierania zależy od prędkości naszego łącza internetowego).

Krok 2. Po pobraniu pliku instalacyjnego na dysk naszego komputera uruchamiamy go, dwukrotnie na niego klikając lewym przyciskiem myszy. Rozpocznie się wówczas wyodrębnianie plików.

Krok 3. Następnie pojawi się okienko umożliwiające wybranie języka instalacji.

Krok 4. Pojawi się wówczas kreator instalacji przeglądarki. Klikamy Zainstaluj.

Krok 5. Teraz będziemy musieli zaakceptować umowę licencyjną:

Krok 6. Jeśli mieliśmy na komputerze starszą wersję Opery, instalator zaproponuje jej zaktualizowanie. Będziemy też mogli zainstalować program na nowo. Na tym etapie możemy również ustalić, czy Opera będzie naszą domyślną przeglądarką.

Krok 7. Przeglądarkę będziemy mogli zainstalować w dowolnie wybranym folderze. Instalator zaproponuje lokalizację domyślną:

Krok 8. Po kliknięciu Dalej będziemy mogli ustalić, jakie skróty mają zostać utworzone po zakończeniu instalacji:

Krok 9. Aby rozpocząć instalację przeglądarki, klikamy Instaluj.

Krok 10. Teraz musimy cierpliwie poczekać na zainstalowanie Opery.

Krok 11. Po pomyślnym zainstalowaniu programu zobaczymy poniższe okienko. Klikamy Zakończ, możemy też zaznaczyć opcję uruchomienia Opery bezpośrednio po zamknięciu instalatora. Ponowne uruchomienie komputera nie będzie wymagane.